دانش آموزان عزیز! پس از مطالعه و بررسی دقیق این درس، قادر خواهید بود:
1- «جمله ی اسمیّه» را تعریف کنید.
2- «مبتدا» و «خبر» را در جمله تشخیص دهید.
3- «انواع خبر» را توضیح دهید.
4- کلمات جدید را معنی کنید.
جمله ی اسمیّه
به طور کلی در زبان عربی جمله بر دو نوع است : جمله ی فعلیّه ـ جمله ی اسمیّه
جمله ی اسمیّه : جمله ای است که با اسم شروع می شود. مانند: «اَلْمُعَلِّمون دَخَلوا فی الْمدرسةِ.»
تذکر
پایه و اساس جمله ی اسمیّه ، مبتدا و خبر است .
مبتدا و خبر
مبتدا: اسمی است مرفوع، که معمولاً در ابتدای جمله ی اسمیّه می آید و چیزی به آن نسبت داده می شود.
مانند: هذا قَلَم . رضا تلمیذٌ.
مبتدا مبتدا
خبر: به آن قسمت از جمله می گویند که معنی مبتدا را کامل می کند و درباره ی مبتدا، به عنوان گزاره خبر می دهد، یا می توان گفت: خبر آن کلمه یا کلمه هایی هستند که در جمله ی اسمیّه به مبتدا نسبت داده می شوند و همواره مرفوع اند؛ مانند:
هیَ مُعَلِّمةٌ. الصَّبْرُ مِفتاح الفَرَج .
خبر و مرفوع خبر و مرفوع
خبر ممکن است به صورت های مختلف زیر دیده شود:
1ـ یک کلمه باشد، یعنی خبر، مفرد باشد. مانند: علی عالِم .
خبر (مفرد)
2ـ خبر، جمله ی فعلیّه باشد. مانند: مُحمَّدٌ یَقُول الحق .
خبر (فعل)
3ـ خبر ممکن است جمله ی اسمیه باشد.
مانند: اَلْمؤمِن لسانُه صادق .
خبر (جمله ی اسمیه)
منظور از خبر «مفرد»، مفرد در برابر مثنی یا جمع نیست ، بلکه مفرد در برابر جمله است .
مانند: اَلْمُؤمنون صادقون .
خبر مفرد
اگر خبر، یک جمله باشد که از مبتدا و خبر تشکیل شده باشد، می گوییم خبر جمله ی اسمیّه است.
در زبان عربی ضمایر (هُوَ، اَنْت ، هی ، اَنَا و...)، اسم های اشاره (هذا، ذلک ، تلک ، هذه و...)، مصادر (ذهاب ، وُصُول و...) همگی جزو اسامی محسوب می شوند. بنابراین ، این کلمات اگر اوّل جمله قرار گیرند، مبتدا هستند.
یادآوری : «ال » و «تنوین »، هیچ گاه با هم نمی آیند. در ضمن اسم های اشخاص اگر مؤنث باشند، تنوین نمی گیرند.
مثل: فاطمةُ تَحْمِلُ الْمَحْفَظَةُ.
کلماتٌ جدید
در دانشگاه : فی الْجامِعَة
تکلیف : اَلْواجِب
کتابخانه : مَکْتَبَة
باشگاه ورزشی : نادی الرّیاضی
تیم ورزشی : فریق ریاضی
بازی مورد علاقه ات چیست؟ : مالُعْبَتُک ؟
بسکتبال : کُرَةَ السَّلَة
مُربی : مُدرِّب
بوفه ی مدرسه : مَقْصَف الْمَدْرسَةِ
داور : حَکَم
کارگاه : اَلْمَعْمَل
آزمایشگاه علوم (کارگاه علوم ) : مَعْمَل العُلوم
غذا خوری : اَلْمَطْعَم
در رستوران : فی المطْعَم
در بازار : فی السُّوق
خوار و بار فروش : اَلْبَقال
پارچه فروش : بائع الأقْمِشَةِ
عینک فروش : بائع النَّظّارات
پایان درس هفتم عربی سوم راهنمایی